උත්තරීතර කවුන්සිලයේ සාමාජික සහ සාජාහි පාලක අතිගරු ෂෙයික් ආචාර්ය සුල්තාන් බින් මුහම්මද් අල් කාසිමි, 2022 නොවැම්බර් 30 වන දින හෙක්ටයාර 400 ක ගොවිපළේ ප්‍රථම වරට තිරිඟු බීජ වපුරනු ලැබුවා. මාස හතරකට ආසන්න කාලයකට පසු, ඔහු නැවතත් දැවැන්ත කෙතට පැමිණ යේ එහි පළමු අස්වැන්න නෙලනු දකින්නටයි.
කාන්තාරයේ දැවැන්ත හරිත කවයන් අටකින් යුත් මෙම ගොවිපලේ වගා කරන ලද තිරිඟු බීජ හානිකර රසායනික ද්‍රව්‍ය, පළිබෝධනාශක සහ ජානමය වශයෙන් වෙනස් කරන ලද බීජ වලින් තොර වෙනවා.
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ කාන්තාරයේ වගා කරන තිරිඟු, ප්‍රෝටීන් ඉහළම ප්‍රතිශතයක් අඩංගු වන ලොව හොඳම ඒවා අතර වෙනවා. දැනට ලොව පවතින හොඳම තත්ත්වයේ තිරිඟු වල පවතින ප්‍රෝටීන් 14% ට සාපේක්ෂව සාජාහි වගා කරන ලද බෝගයේ ප්‍රෝටීන් 18%ක් ඇත.
අස්වැන්නෙන් තිරිඟු ටොන් 15,200 ක් ලැබෙනු ඇත. මෙයින් සාජා සමුපකාර සමිතිය ටොන් 9,000 ක් වෙන් කර ඇත. ඉතිරි නිෂ්පාදන අනෙකුත් සිල්ලර වෙළෙන්දන් අතර බෙදා හරිනු ලබනවා.
සාජා රජයේ මාධ්‍ය කාර්යාංශය විසින් පළ කරන ලද වීඩියෝවක දැක්වෙන්නේ කම්කරුවන් සාජා කාන්තාරයෙන් වගා කරන ලද හරිත කව අටකින් අස්වැන්න නෙළන ආකාරයයි.
සාජා පාලකයා පැවසුවේ සාජාහි වගා කරන ලද තිරිඟු වලින් සාදන ලද පාන් සඳහා දේශීයව නිපදවන චීස් අවශ්‍ය බවයි. ඒ සඳහා එමිරේට්ස් හි ගව අභිජනන ව්‍යාපෘතියක් ළඟදීම ආරම්භ කිරීමට නියමිතය. තිරිඟු ගොවිපලේ සිට කිලෝමීටර 9 ක් පමණ දුරින් පිහිටි සත්ව ගොවිපල ගවයින් 1,000 කින් ආරම්භ වෙනවා.
වගා උත්සවය අමතමින් ඔහු කියා සිටියේ දෙවන අදියරේදී මෙම පහසුකමෙහි සිටින ගවයින් සංඛ්‍යාව දෙගුණයක් වන බවයි. “ඉතින්, අපි කිරි කර්මාන්ත ශාලාවක් සහ කිරි නිෂ්පාදන වලින් සමන්විත තවත් ව්‍යාපෘතියක් සූදානම් කරමින් සිටිමු.”
ලෝකයේ හොඳම තිරිඟු
එමිරේට්ස් හි බලධාරීන් මේ වන විට ලෝකයේ හොඳම තිරිඟු නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා පර්යේෂණ කරමින් සිටින අතර එය සාජා-1 ලෙස හඳුන්වනු ලබන බව ෂෙයික් ආචාර්ය සුල්තාන් පැවසීය.
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය වසරකට තිරිඟු මෙට්‍රික් ටොන් මිලියන 1.7ක් පමණ ආනයනය කරයි. මෙයින් සාජා සඳහා ටොන් 330,000ක් පමණ අවශ්‍ය වේ. ආනයනික තිරිඟු මත එමිරේට්ස් යැපීම අඩු කිරීමට ක්ෂේත්‍රය උපකාරී වනු ඇති බව සාජා පාලකයා වැඩිදුරටත් පැවසීය.
ගොවිපල ගොඩනැගූ භූමියේ ජල ධාරාවක් තිබූ බව ඔහු පැහැදිලි කළේය. කඳුකරයේ සිට මේ බිමට ජලය ගලා ගොස් මුහුදට ගලා එයි. එබැවින් භූමිය සාරවත් බව ඔහු සඳහන් කලා.
2022 මාර්තු මාසයේදී ප්‍රථම වරට ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද ගොවීන් සහ ඉංජිනේරුවන් සාජාහි වගා කිරීමට වඩාත් සුදුසු තිරිඟු වර්ගයක් හඳුනා ගැනීමට පෙර තිරිඟු වර්ග 35ක් අත්හදා බැලුවා.
ව්‍යාපෘතියේ දෙවන අදියර යටතේ 2024 වන විට හෙක්ටයාර 880 දක්වා ප්‍රදේශය පුළුල් වනු ඇත. 2025 වන විට එය හෙක්ටයාර් 1,400ක් ආවරණය කරනු ඇත.
මීටර් දහතුනක වාරිමාර්ගය කෘත්‍රිම බුද්ධියෙන් බල ගැන්වෙන ක්‍රියාවලියක දී බෝගවලට ජලය සපයයි. අති නවීන වාරිමාර්ග මධ්‍යස්ථානයක් මගින් දවස පුරා ඝන මීටර් 60,000 දක්වා ජල ධාරිතාවයකින් යුත් විශාල චූෂණ පොම්ප හයක් හරහා තිරිඟු ගොවිපළට ජලය සපයයි. හම්ඩා දුම්රිය ස්ථානයේ සිට කිලෝමීටර් 13 ක වාහක මාර්ගයක් හරහා ගොවිපල වෙත ජලය ප්‍රවාහනය කෙරේ.
කාන්තාරයේ ගොවිතැන් කිරීම
ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරන ලද ජලය සහ අවම අපද්‍රව්‍ය සමඟ ආහාර නිෂ්පාදනය සඳහා එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය සිය සැලසුම් අවබෝධ කර ගැනීමත් සමඟ රට පුරා ගොවිපලවල් ආරම්භ වෙනවා. මෙම වසරේ COP28 දේශගුණික සමුළුවට සත්කාරකත්වය සපයන එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය, පර්යේෂණ සහ සංවර්ධනය සඳහා ලොව විශාලතම ගෘහස්ථ සිරස් ගොවිපල පසුගියදා එහි අගනුවර වන අබුඩාබිහිදී විවෘත කරන ලදී. ලොව විශාලතම සිරස් ගොවිපල පසුගිය වසරේ ඩුබායි හි විවෘත විය.
